نقد فیلم بازی مرکب

عرض سلام و ادب خدمت شما بازدید کنندگان عزیز

یک متنی نوشتم در نقد فیلم بازی مرکب، که باذکر منبعی که منتشر شده است اینجا بارگذاری میکنم.
مجله فرهنگی، علمی، هنری مجال 
آدرس اینستاگرامی: majal.mag

 

 

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 

بازی مرکب سریال کره‌ای است که این روزها دومینو وار میان مردم مشهورتر می‌شود و بینندگان بیشتری را به خود فرا می‌خواند. در این مقاله کوتاه قصددارم از نظر محتوایی این فیلم را نقد کنم و نظر خودم را برایتان بیان کنم.

فیلم بازی مرکب متعلق به کره جنوبی؛ یکی از غول‌های سرمایه‌داری شرق است.  درنظام سرمایه داری جامعه تقسیم به یک بخش کوچک سرمایه‌دار و یک بخش بزرگ کارگر؛کارمند و کسب و کارهای خرد می‌شود. در جهان سرمایه‌داری ارزش‌های انسانی به مادیات تقلیل داده می‌شود و اساسا می‌توان گفت به گونه‌ای انسانیت و حریت انسان ذبح می‌شود. به دلیل آنکه انسان‌ها خواسته یا ناخواسته تحت فشار شدید اقتصادی واقع می‌شوند وباید به سختی کارکنند وگرنه در تامین نیازهای ضروری دچار مشکل می‌شوند و یا باید به حداقل‌ها کفایت کنند. اقشار کم درآمد یا تمام زندگی‌شان کار می‌شود یا کار و ساختن با محرومیت‌ها. این شدت از کار و محرومیت، توان پرداختن به مباحث انسانی و رشد فضایل و کرامات حقیقی مطابق با فطرت را از جامعه می‌گیرد.

در بهترین حالت می‌توان فیلم بازی مرکب را یک اعتراض علیه نظام سرمایه‌داری خواند. استخراج نکته‌ای آموزنده یا راه‌حلی برای برون رفتن از ظلم نظام سرمایه‌داری از این فیلم به سختی ممکن است.

بنظر می‌رسد فیلم می‌خواسته است زندگی در جامعه سرمایه‌داری را به بازی‌مرکب تشبیه کند. این فیلم به روشنی و با خشونت بالا این چنین نشان می‌دهد که انسان‌ها هنگامی که در برآورده ساختن نیازهای مادی و حیاتی خود در مضیقه واقع می‌شوند؛ با غرایز خود رفتار می‌کنند و می‌توانند درنده‌خو و حیوان صفت شوند. در بیان این نکته همه‌ی نقش‌های جامعه را نشان می‌دهد؛ فرقی نمی‌کند طرف کارگر باشد یا تحصیل کرده، پیر باشد یا جوان، زن باشد یا مرد، همه به فکر زنده ماندن و برآورده ساختن نیازهای حیاتی و اساسی خود هستند. اما این افراد معمولی (شهروند) تنها می‌توانند به خودشان آسیب بزنند و توان و امکان آسیب زدن به سرمایه‌داران و نظام حفاظتی آنان را ندارند.

ثروتمندان و مسببان این بازی که نماد سرمایه‌داران حاکم برجامعه هستند؛ تحت قانون و قدرت نظامی حفظ می‌شوند و کسی توان آسیب رساندن به آنان را ندارد.حتی در این بین مسئولان بازی که نمادی از نظام اداری و امنیتی جامعه هستند دچار فساد شده‌اند و کالاهای موجود در بازی مرکب (اعضای بدن مردگان) را قاچاق می‌کنند.

فیلم یک بن بست، خفقان و ناتوانی را برای اصلاح نظام سرمایه‌داری و درنده‌خویی افراد این جامعه و کم رنگ شدن فضایل اخلایقی ترسیم می‌کند.

مطالبی که بیان شد تنها مربوط به فصل اول فیلم بازی مرکب است، زیرا گفته می‌شود فصل دومی هم دارد. اما تا اینجا لازم به ذکر است که نظام سرمایه‌داری بطور مداوم در حال آرزو و حسرت فروشی به مردم است و مردمی که تحت تاثیر واقع شده‌اند مداوم درحال دویدن به دنبال آرزوها و نیازهای کاذب پایان نیافتنی هستند. از طرف دیگر مقروض سازی مردم توسط بانک‌ها قدم دوم نظام سرمایه‌داری برای برده‌ سازی و برده‌داری نوین است. در این بین افرادی هستند که با چشمان حسرت‌بار و نیازهای بی‌پایان وام‌های سنگین گرفته‌اند و با بدبیاری و البته دوراندیش نبودن؛ درآمدی که رویش حساب کرده‌اند را از دست می‌دهند و همه‌ی داشته‌ها و نداشته‌هایشان توسط بانک‌ها گرفته می‌شود. همانطور که در فیلم مشاهده شد فرد نقش یک فیلم و همچنان آن فرد تحصیل کرده، هر دو بدهی بزرگ بانکی داشتند.

از نظر این جانب انسان‌های قانع با زندگی آرام و ساده خودشان؛ آرامش و خوشبختی را تجربه می‌کنند و هر روز؛ سر و صداها و تبلیغات زندگی لاکچری را مسخره می‌کنند و حریت و آزادگی خودشان را جشن می‌گیرند.

رضا شاه

بسم الله الرحمن الرحیم

 

در کتاب "از سیاست تا فرهنگ" از دکتر حسام الدین آشنا به تغییرات سیاسی که منجر به تغییرات فرهنگی شده است پرداخته شده است. نحوه عملکرد رضا شاه و سیاست هایش و نتایجش و تغییراتی که ایجاد شده است. 

مسئله جالب و قابل توجهی که برایم داشت این بود که رضا شاه در ابتدای کارش که میخواست بصورت قانونی حکومت قاجار را منتفی کند و خودش زمام همه ی امور را بدست بگیرد ظواهر را رعایت میکرد. چون سپه سالار مملکت بود و مراکز نظامی زیر دستش بود در این اماکن عزاداری به پا کرد و دسته ی نظامیان از اون سینه زن های خفن بازار بودن و خودش و چندی از سرآن جلوی دسته گل به سرشون میمالیدند و از این صوبتا. 

چندی بعد هم با تبعید 3تن از علما که یکی از این علما آیت الله نایینی هستند، رضاشاه به قم رفته و علما را میبیند و احترام میگذارد و مسائلی که نمیدانیم چه هست میگذرد، و  فردایش نامه ای به امضای 3تن علمای تبعیدی عراق با مضمون ملغی شدن مشروطیت و به رسمیت شناخته شدن رضا شاه از علما صادر میشود. و مبارزات آیت الله مدرسی و طرفدارانش حول استقرار مشروطیت سخت و با شکست مواجه میشود. علمای تبعیدی هم چندی نشده به عراق بازمیگردند و رضا شاه میماند و ایران و جریان تحت فشار مشروطه خواهی که دیگر چندان کاری هم دستش نیست. 

رضاشاه پس از این دوران ظاهر داری با ترکیه و آتاتورک آشنا میشه و رمز پیشرفت مملکت رو کنار گذاشتن سنت، تقلید از غرب، تقویت احساسات ناسیونالیستی و تغییر ظاهر سرخورده ی ملت ایران میبیند. 

رویکرد ظاهرگرای رضاشاه تحت تاثیر روشنفکران دوران مشروطه و زمانش بوده است. و نتایجش با رجوع به آمار مشخص میشود در امور اقتصادی و علمی و فرهنگی توفیقاتی نداشته ایم. هرچند تحرکاتی بوده است. 

------

پ ن: در مواجه با جریان های مهدوی که با ولایت فقیه مخالف هستند عرض میکنم، علمای بزرگ در حمایتشان از رضا شاه آیا میدانستند کار به جایی خواهد کشید که حوزه های علمیه تعطیل، آیت الله مدرسی توسط رضاشاه ترور، حجاب به زور از سر زنها کشیده و دیگر کارهای خلاف دین و شرع انجام خواهد شد؟ بنظر میرسد در عملکرد سیاسی علمای بزرگ باید تحقیق و تقحص بیشتری شود و تلاش شود درک بهتری از درک سیاسی بزرگان حاصل شود.

------

پ ن: چندی پیش توییت زدم: «ایران بیش از 200 سال است تحقیر شده است و خود تحقیری بخشی از فرهنگ ما شده است». بافرض آنکه شاه دست نشانده نبوده است و با نبوغ خودش یا به خاطر خودسری مامور انگلیس وی به حکومت رسیده است، و بیان این نکته که وی هدف نیکویی داشته و میخواسته است مملکت را از بدبختی و سرخوردگی و عقب ماندگی نجات دهد، نباید فراموش کرد که رویکردی که وی در پیش گرفت نتیجه ای جز بی هویتی، خود تحقیری و عقب ماندگی بیشتر نداشته است. 

با رجوع به تاریخ چنین درس میگیریم که بزرگترین پروژه ما احیاء هویت ایرانی اسلامی است. تکنیک ها و راه کار ها باید زاییده ی این هویت بوده باشد تا متناسب با این بوم و فرهنگ راهگشایی کند و شکست های گذشته را به بار نیاورد. نباید فراموش کنیم تقلید کور از غرب، وابستگی منفعلانه به غرب یا شرق هیچ کدام چیزی جز تجدید وضع موجود را برایمان نداشته است.

امروز فرهنگ مقاومت ایده ای جدید در برابر فرهنگ جهانی غربی است، یک ضدجریان که در برابر تهاجم استعماری غرب قد علم کرده است و خواهان تجلی هویتی جدید است. با گفتمانی متفاوت از نظام های امانیستی غربی. 

امید است فرهنگ مقاومت بیش از پیش ساخته و پرداخته شود و سازوکارهایش در مملکت ما تعریف و اجرایی شود و از اصطکاک و سختی های زندگی مردم بکاهد تا ان شالله به هدف نهایی انقلاب نزدیک شویم. 

 

"اللهم عجل لولیک الفرج"